Κουλάνζ, Φιστέλ ντε-

(Numa-Denis Fustel de Coulanges, Παρίσι 1830 – 1889). Γάλλος ιστορικός, πανεπιστημιακός και ακαδημαϊκός. Το 1853 διετέλεσε μέλος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών και με αυτή την ιδιότητα πήρε μέρος στις αρχαιολογικές έρευνες που διεξάγονταν στη Χίο. Το 1855 διορίστηκε καθηγητής στο λύκειο της Αμιένης και, το 1860, καθηγητής της ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Τέλος, το 1882 διετέλεσε διευθυντής στην École Normale. Ο Κ., ο οποίος το 1875 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την έρευνα του πολιτισμού και των ηθών των αρχαίων και των μεσαιωνικών χρόνων και ίδρυσε δική του ιστορική σχολή, η οποία όμως καταπολεμήθηκε ως αντιδραστική. Κυριότερα έργα του είναι το Υπόμνημα για τη νήσο Χίο (1857) και Το αρχαίο άστυ (1864). Στο τελευταίο αυτό βιβλίο παραδέχεται ότι η θρησκεία υπήρξε βασικός παράγοντας για τη διαμόρφωση του πολιτικού και κοινωνικού βίου των αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμαίων. Έγραψε επίσης την Ιστορία των πολιτικών θεσμών της αρχαίας Γαλλίας (1875-92), έργο του οποίου αρχικά εκδόθηκε μόνο ο πρώτος τόμος, εξαιτίας της σφοδρής πολεμικής εναντίον του· αργότερα όμως εκδόθηκε και το υπόλοιπο υλικό από τον Καμίλ Ζιλιάν, έναν από τους αγαπημένους του σπουδαστές. Ο Κ., παρά τις ιδιότυπες δοξασίες του, συνετέλεσε σημαντικά στην έρευνα γενικής φύσης ιστορικών προβλημάτων.